RÓWNIEŻ NA BLOGU:
Bieżący tydzień nie należy dla mnie wbrew pozorom do najłatwiejszych, ale opóźnienia i zmiany dotyczą wszystkich. Nie chcę jednak w żadnym wypadku narzekać, szczególnie, że jeden z czytelników naszego bloga zasugerował by w okresie wakacyjnym napisać tekst pozytywny, luźniej związany z tematyką zarządzania projektami, a dotyczący bieżących wydarzeń, pomyślałem, że to świetny pomysł i dobrym tematem będzie misja Axiom 4 (Ax-4), znana również jako misja IGNIS, czyli historyczny moment w polskiej astronautyce. Sławosz Uznański-Wiśniewski, drugi Polak w kosmosie, w ramach tej misji przeprowadził szereg eksperymentów naukowych na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS), rozwijając współpracę międzynarodową, a także zainspirował młodsze pokolenia do pogłębiania swojej wiedzy o kosmosie i nauce. Pomimo opóźnień w realizacji misji, IGNIS dostarcza cennych lekcji z zakresu zarządzania zmianą, wpływu nieprzewidzianych zdarzeń na projekt oraz procesów oceny zaawansowania.
Ciekawe, kto dziś pamięta, ze misja IGNIS miała początkowo wystartować w 2023 roku, jednak z powodu licznych opóźnień związanych z problemami technicznymi, warunkami atmosferycznymi oraz koniecznością dostosowania kapsuły Crew Dragon do specyficznych potrzeb misji, ostateczny start miał miejsce w czerwcu 2025 roku. To opóźnienie, choć frustrujące, stanowi doskonały przykład wyzwań związanych z zarządzaniem zmianą w kontekście tak ambitnego przedsięwzięcia, jakim jest lot w kosmos.
Kosmos, jak to ujął Matt Damon w filmie Marsjanin, nie współpracuje, nie może zatem dziwić że opóźnienia w projektach kosmicznych są praktycznie nieuniknione, ze względu na ich wysoką złożoność, zarówno technologiczną, jak i logistyczną, skoro są one częścią każdego projektu. Zarządzanie tymi zmianami wymaga elastyczności i zdolności adaptacji, które są kluczowe nie tylko w przestrzeni kosmicznej, ale także w zarządzaniu projektami w innych dziedzinach. W przypadku IGNIS opóźnienia zmusiły zespół do weryfikacji harmonogramu, dostosowania zasobów oraz komunikacji z międzynarodowymi partnerami.
Myślę, że warto spełnić prośbę naszego czytelnika i w pigułce podsumować zadania przydzielone polskiemu astronaucie na przełomie czerwca i lipca 2025. Po dotarciu na ISS, Uznański-Wiśniewski rozpoczął realizację zaplanowanych eksperymentów. Wśród nich znalazły się badania nad wpływem mikrograwitacji na materiały kompozytowe (eksperyment LeopardISS) oraz projekty zaprezentowane przez polskich uczniów, takich jak badania nad reakcją roślin na mikrograwitację. Dzięki tym badaniom, polska nauka zyskała nie tylko cenne dane, ale także doświadczenie w zakresie międzynarodowej współpracy kosmicznej.
Jednak mimo entuzjazmu i dużej determinacji, opóźnienia w realizacji misji miały wpływ na to co stanowi jeden z najważniejszych elementów każdego przedsięwzięcia, czyli w tym przypadku efektywność przeprowadzonych eksperymentów. W związku z opóźnieniami, zespół musiał dostosować zakres badań, co w efekcie wpłynęło na realizację niektórych celów. Choć misja spełniła większość zaplanowanych założeń, w niektórych obszarach konieczne było wprowadzenie zmian w harmonogramie eksperymentów. Merytoryczne zaawansowanie procentowe prac badawczych w momencie zakończenia misji zostało określone na 82,6 %.
Jednym z celów misji IGNIS była także edukacja młodzieży oraz inspirowanie do kariery w naukach ścisłych. Sławosz Uznański-Wiśniewski przeprowadził cztery interaktywne wydarzenia, w których uczniowie mogli zadawać pytania i uczestniczyć w demonstracjach eksperymentów. Ta inicjatywa miała na celu nie tylko promowanie polskich badań kosmicznych, ale także wzbudzenie w młodych ludziach pasji do nauki i technologii.
Jak wcześniej wspominałem, po zakończeniu misji, raporty dotyczące realizacji misji IGNIS wskazały, że z całkowitej liczby celów wyznaczonych na początku, osiągnięto 82,6% zamierzonych rezultatów. Warto zauważyć, że mimo opóźnień i zmieniających się okoliczności, misja udała się w zdecydowanej większości. Tylko niewielka część eksperymentów musiała zostać zrealizowana w zmienionym zakresie, co pokazuje elastyczność i zdolność adaptacji w zarządzaniu projektem.
Zarządzanie zmianą w tym przypadku polegało na szybkim reagowaniu na zmieniające się warunki zewnętrzne, jak również na dostosowywaniu planów działania do nowych wyzwań. Choć opóźnienia wpłynęły na pewne aspekty misji, udało się je zminimalizować dzięki ciągłemu monitorowaniu postępu, utrzymywaniu otwartej komunikacji i elastycznemu podejściu do realizacji celów. To inspirujące.
W przypadku tak zaawansowanych projektów, jak misja kosmiczna, opóźnienia i zmiany są nieodłącznym elementem procesu. Warto pamiętać, że zakłócenia są częścią każdego projektu, nie da się ich uniknąć, a kluczowe dla sukcesu są cztery elementy: zdolność do adaptacji, przejrzystość komunikacji, obiektywna ocena postępu (w przypadku projektów inżynierskich merytoryczne zaawansowanie procentowe) i kombinacja konsekwencji, determinacji i zdrowego rozsądku.
Misja IGNIS stanowiła nie tylko technologiczny krok naprzód w polskiej astronautyce, ale także ważną lekcję z zakresu zarządzania zmianą. Choć opóźnienia i zmiany w planie misji były nieuniknione, jej realizacja wciąż zakończyła się sukcesem, osiągając 82,6% zamierzonych celów. Przykład misji pokazuje, jak kluczowe są elastyczność, komunikacja i adaptacja w zarządzaniu projektami, szczególnie w tak wymagającej dziedzinie, jak kosmonautyka, co powinno być wskazówką dla nas wszystkich, żyjących z realizacji projektów inżynierskich każdego dnia.
autor: Piotr Bilon
Projekt i realizacja Spectrum Marketing | 2023 Wszelkie prawa zastrzeżone.
ul. Piotra Skargi 14/2, Gdynia
ul. Pawia 9, piętro 1, Kraków (Biurowiec High5ive)